We zijn fan van Madagascar, dat mogen wel duidelijk zijn. Echter is niet alles geweldig in dit land. Één van de dingen waar we het nog niet genoeg over gehad hebben is de grote armoede en de gevolgen daarvan voor onder andere de natuur. Toen we een dag meeliepen met onderzoekers van Catawba Universiteit werden we behoorlijk met onze neus op de feiten gedrukt. Lees snel verder om te zien waar wij zo van schrokken.
Onderzoek in het Ankarafantsika National Park
We zijn onderweg van het noorden naar Mahajanga, een stad aan de westkust van Madagascar. Onderweg komen we opnieuw door het Ankarafantsika National park, dat we al eerder bezochten (hier vind je de reisgids over dit park). In een opwelling besluiten we even een kijkje te nemen bij de andere camping, die gerund wordt door lokale vrouwen (vrouwenvereniging EZAKA).
Wanneer we aankomen staat de camping vol met tentjes. In een klein gebouw dat dienst doet als restaurant, zitten jonge mensen te lezen en met elkaar te kletsen. Wanneer we naar binnenstappen worden we verwelkomd door een grote Amerikaan. Zijn naam is Luke Dollar en hij vertelt dat hij professor bij Catawba Universiteit is, onderzoek doet voor National Geographic en al ruim twintig jaar hier in Madagascar komt.
We raken aan de praat en Luke vertelt dat hij momenteel met een groep Amerikaanse en Malagasi studenten onderzoek doet naar dieren hier in Ankarafantsika. Hij nodigt ons uit om een nachtje te blijven en mee te lopen. Daar zeggen we natuurlijk geen nee tegen en zo rijden we, na ons bezoek aan Mahajanga, terug naar het Ankarafantsika National Park.
Lees in deze reisgids alles wat je moet weten over het Ankarafantsika National Park!
Studenten van Catawba universiteit
Dit keer heet Kelly ons welkom, ze is PHD student en doet onderzoek naar de Western Falanouc (Eupleres major). Dit is een dier dat pas een paar keer ter wereld is vastgelegd en nog nooit levend gevangen is. “De Western Falanouc is zo moeilijk te vangen of te fotograferen dat er nauwelijks iets over het beest bekend is. Er is minder dan een dozijn onderzoeken gedaan naar dit beest en er is nog minder bekend over zijn geschiedenis.” legt ze uit.
Om ons heen druppelen langzaam de andere studenten van Luke binnen, ze komen terug van de inspectie van de camera’s. Het is een bont gezelschap, de Amerikaanse studenten praten honderduit terwijl de Malagassi studenten alles verlegen observeren. Daartussen zit Solo, een Malagassi gids die al bijna twintig jaar met Luke samenwerkt. Hij maakt grapjes en heeft constant een grote glimlach op zijn gezicht. Solo zorgt onder andere voor de communicatie met de lokale vrouwenvereniging.
Camping van de vrouwenvereniging EZAKA
Wanneer het begint te schemeren komen er borden en schalen met eten op tafel. Het ruikt verrukkelijk en als snel zit iedereen rond de tafel te eten. Terwijl er nog wat extra vis en vlees op tafel gezet wordt, deelt iedereen zijn of haar hoogtepunt van de dag. Na het eten blijven we nog lang aan tafel zitten om spelletjes te spelen en met Kelly en Solo over Madagaskar te praten.
De camping en het bijbehorende restaurant is opgezet door zesentwintig vrouwen uit het nabijgelegen dorp (vrouwenvereniging EZAKA). Aanvankelijk werkten ze samen met het Rode Kruis in o.a. medicijnen distributie. Toen het Rode Kruis hier wegging en plaats maakte voor Luke Dollar in 1996, zijn ze met zijn hulp deze camping gestart. Hun doel is om op deze manier zelfstandig inkomsten te genereren en tegelijkertijd mee te helpen aan de conservatie van Ankarafantsika National Park. Dit doen ze door onder andere nieuwe bomen te planten en fire stops te creëren. Vooral dit laatste is erg belangrijk: elke dag worden meerdere hectare bos verwoest door aangestoken vuur.
Grote branden, erosie en armoede
Kelly vertelt ons hier meer over. “Het is helaas een grote vicieuze cirkel: er is hier grote armoede, waardoor weinig mensen naar school gaan. Bomen worden gekapt om op te stoken omdat mensen geen andere resources hebben of omdat ze geen vertrouwen hebben in het gebruik van gas of kolen. Tevens worden grote stukken bos verbrand om plaats te maken voor rijstvelden of om gras op te laten groeien voor zebu’s (koeien). Hierdoor erodeert het park dat tijdens het regenseizoen resulteert in modderstromen die hele dorpen kunnen verwoesten. Ook wordt de grond door deze erosie steeds minder vruchtbaar waardoor gewassen slechter groeien, er grotere droogte is en een gebrek aan water. En dit zorgt dan weer voor grotere armoede.”
Smeulende plekken in het bos
Wanneer ik de volgende ochtend op pad ga met twee onderzoekers zie ik met eigen ogen wat Kelly me eerder verteld heeft. Midden in het bos zien we nog smeulende plekken. Op andere plekken begint al nieuw gras te groeien boven de zwartgeblakerde grond. Abrupt eindigt het bos en maakt het plaats voor de savanne, een dorre grasvlakte gecreëerd door mensen. In de verte zien we rijstvelden, een student vertelt dat dit alles enkele jaren geleden nog bos was.
Friends of Madagascar
Een groot deel van de werkzaamheden van Luke, Kelly en hun studenten bestaat uit conservatie. Zo hebben ze de organsatie “Friends of Madagascar” opgericht die door het stichten van scholen probeert de armoede te verminderen én tegelijkertijd mensen iets bij probeert te brengen over het belang van conservatie.
Ook helpt Friends of Madagascar MNP, de organisatie die in Madagskar de Nationale parken beheert, door hen te informeren over het aantal dode dieren dat langs de kant van de weg gevonden wordt, de biodiversiteit te beschrijven en veranderingen in het landschap te communiceren.
De fossa: een dier dat met uitsterven bedreigt wordt!
Een ander groot nadelig effect van de bosbranden en het kappen van hout, is het uitsterven of migreren van dieren. Wanneer Ries de volgende dag met een team studenten op pad gaat om te zien of er een fossa (een mix van kat en hond) gevangen is, hoort hij hier meer over. “We proberen de fossa te vangen zodat we deze kunnen chippen en kunnen zien hoe het dier beweegt, waar het leeft etc. Maar ook om een idee te krijgen van de populatie. Helaas zien we een grote daling. Voorgaande jaren was het relatief makkelijk om één of meerdere fossa’s te vangen, dit keer hebben we er nog geen één én wordt de fossa ook nauwelijks meer gefotografeerd.” vertelt een van de studenten.
Dit is opnieuw een bevestiging dat het niet goed gaat met de dierenketen hier. De fossa leeft van lemuren. Maar die zijn er steeds minder omdat ook zij minder eten kunnen vinden, waardoor de fossa uitsterft. Op die manier wordt een hele flora en fauna keten verstoort, waardoor het proces van erosie ook weer harder gaat.
Dweilen met de kraan open.
Hetzelfde geldt helaas ook voor de Western Falanouc, het dier waar Kelly onderzoek naar doet. De kans dat dit dier uitsterft wordt steeds groter. “Soms voelt het alsof we dweilen met de kraan open, elk jaar wanneer we hier met studenten terugkomen is de erosie groter en zijn delen van onze conservatie tenietgedaan.” zegt Kelly. Op de vraag waarom ze hier dan mee doorgaan antwoordt ze “We vinden dit te belangrijk en als wij het niet doen, wie dan wel? Daarnaast heeft Madagascar en zijn bevolking nu eenmaal ons hart gestolen, dus terugkomen en doorgaan dat blijven we doen!”
Een steentje bijdragen aan de conservatie van Madagascar?
Friends of Madagascar is volledig afhankelijk van giften en donaties. Mocht jij (net als wij) meer willen weten over de organisatie of een donatie willen doen, dan kan dat via deze website.
Ga jij naar het Ankarafantsika National Park en wil je graag slapen op de camping van de vrouwenvereniging EZAKA? Neem dan van tevoren even contact op met Solo. Dit kan per e-mail: rsolonantenaina@gmail.com of telefonisch via +261 324778606. Op de camping zijn douches en toiletten. Ook kun je hier eten, nog een manier om de vrouwenvereniging te steunen.
Tenslotte vinden we het belangrijk om aan te geven dat dit artikel op geen enkele manier gesponsord is. We hadden een toevallig ontmoeting die resulteerde in een hele speciale ervaring en een verhaal dat we graag met jou willen delen. Madagascar is een prachtig land, met een randje. We kunnen iedereen aanraden dit met eigen ogen te komen bekijken!
Lees hier meer over een bezoek brengen aan het Ankarana National Park.
Klik hier voor al mijn Madagascar blogs!
